O Τουρκικός κινηματογράφος από τον Yilmaz Güney στον Nuri Bilge Ceylan

umut

O Τζεμπάρ, φτωχός αμαξάς και πολύτεκνος οικογενειάρχης σε χαμόσπιτο των Αδάνων, αφού χάνει το δίκιο και τη δουλειά του μετά από ένα ατύχημα που του στοίχισε ένα άλογο, εναποθέτει το μέλλον του στην εύρεση ενός δήθεν θαμμένου θησαυρού. Μέρα-νύχτα σκάβει, διακινδυνεύοντας τα λογικά του. Είναι η “Ελπίδα” που τον κρατά ζωντανό σε τούτη την πρώτη σπουδαία ταινία του Γιλμάζ Γκιουνέι, παραγωγής 1970, η ίδια που διατρέχει και όλο το ανήσυχο, εκτός κυρίαρχου κυκλώματος τούρκικο σινεμά έκτοτε. “Ελπίδα” θα μπορούσε να είναι και ο γενικός τίτλος του αφιερώματος στη γειτονική μας αυτή κινηματογραφία που δείχνει να ωριμάζει θαυμαστά τα τελευταία χρόνια. Την κουβαλά η οικογένεια κτηνοτρόφων στο επεισοδιακό της σιδηροδρομικό ταξίδι από την βαθιά τουρκική ανατολή στην Αγκυρα - η αλλιώς από την ασθμαίνουσα φεουδαρχία στον υπό έγερση καπιταλισμό – στο αξέχαστο “Κοπάδι” (1978), ένα σύγχρονο “eastern”,σε σενάριο του φυλακισμένου τότε Γκιουνέι και σκηνοθεσία του Ζεκί Οκτέν. Τη φέρουν οι δυο πιτσιρικάδες του “Ταξιδιού στον ήλιο” της Γιεσίμ Ουστάογλου, ο ένας Τούρκος και ο άλλος Κούρδος, καθώς αγωνίζονται να επιβιώσουν στα μίζερα παρασόκακα της Πόλης. Την εκφράζουν, σιωπηλά και ανεπιτήδευτα, τα τσεχοφικά πρόσωπα της επαρχιακής τοιχογραφίας του Νουρί Μπιλγκέ Τζειλάν “Τα σύννεφα του Μάη”(1999), την υπαινίσσεται και το αποξενώμένο, αιχμάλωτο μέσα στο αδυσώπητο πέρασμα του χρόνου, αντονιονικό ζευγάρι των μετέπειτα “Κλιμάτων αγάπης” του (2006). Με την ελπίδα να τρυπήσουν τα δίχτυα της πνιγηρής τους ύπαρξης ζούν και η κακοποιημένη από τον ίδιο της τον πατέρα “Εκπτωτος άγγελος” του Σεμίχ Καπλάνογλου (2004), τα μέλη της εκτεταμμένης επαρχιακής φαμίλιας του “Summer book” του πρόωρα χαμένου Σειφί Τεομάν (2008), ο έγκλειστος στον μικροαστισμό του πατέρα-αφέντη του νεαρός εκπρόσωπος της “Πλειοψηφίας της σιωπής”, από τις πολυβραβευμένες ταινίες του 2010 που αδικαιολόγητα πέρασαν απαρατήρητες στη χώρα μας , σε σκηνοθεσία του πολλά υποσχόμενου Σερέν Γιουτζέ, καθώς και η ταγμένη σε έναν ηλικιωμένο άνδρα νεαρή νύφη του “Night of silence” του Ρείς Τσελίκ, από τα σπουδαία δείγματα της φετινής τουρκικής παραγωγής.

Ρόμπι Εκσιέλ

footer-34th-sponsors